युद्धाचे स्वरूप बदलले – शस्त्रांनी नव्हे, तर पैशांनी घातली धडक
israel iran war इस्रायल आणि इराण यांच्यात २०२५ मध्ये पुन्हा एकदा संघर्ष भडकला. पण हे युध्द शस्त्रांपुरते मर्यादित नव्हते, तर त्यामागे दररोज होणारा हजारो कोटी रुपयांचा आर्थिक खर्च एका नव्या युद्धाच्या रूपात उभा राहिला.
युद्धाचे शस्त्र आता फक्त क्षेपणास्त्रे नव्हे, तर आर्थिक सहनशक्ती ठरू लागली आहे.
युद्धाचा प्रारंभ – एका हल्ल्याने पेटलं रण
१० एप्रिल २०२५ रोजी इस्रायलने इराणच्या इस्फहान येथील अणुस्थळांवर हवाई हल्ला केला. यानंतर इराणने अनेक Ballistic Missiles, Cruise Missiles आणि Drone Swarms इस्रायलकडे डागले.
सुरुवातीच्या दोन दिवसांतच इस्रायलवर ३३० हून अधिक क्षेपणास्त्र आणि ५००+ ड्रोन हल्ले झाले. यामध्ये Iron Dome, David’s Sling आणि Arrow 3 ने अनेक हल्ले परतवले, परंतु खर्च मात्र गगनाला भिडला.
संरक्षणाचा दररोजचा खर्च – आकडे ऐकून हादराल
👉 एकूण दररोजचा खर्च: ₹6,000 कोटी (US$725 मिलियन)
👉 हल्ल्याचे प्रतिहल्ले: ₹2,200 कोटी (US$265 मिलियन/Day)
👉 Iron Dome Interceptor: ₹80 लाख ($100,000) प्रति क्षेपणास्त्र
👉 Arrow 3 Interceptor: ₹25 कोटी ($3 मिलियन) प्रति क्षेपणास्त्र
👉 David’s Sling: ₹8-12 कोटी ($1–1.5 मिलियन) प्रति क्षेपणास्त्र
🧾 म्हणजे काय?
-
एक क्षेपणास्त्र डागणे: ₹80 लाख
-
ते अडवणे: ₹3 कोटी+
-
म्हणजे एक हल्ला इस्रायलसाठी ३ ते ४ पट महाग
आकड्यांमागची हकीकत – १२ अब्ज डॉलरचा मासिक खर्च!
🚨 April-May 2025 मध्ये:
-
इस्रायलने संरक्षणावर ~$12 अब्ज खर्च केले.
-
१००,००० रिझर्व्ह सैनिकांना बोलावले गेले.
-
यामुळे दैनंदिन वेतन, लॉजिस्टिक्स, शस्त्र व उपकरणे, वाहतूक, वैद्यकीय सेवा यासाठी ₹300 कोटींपर्यंत खर्च झाला.
🏥 नागरी नुकसान व विमा:
-
तेल अवीव, हायफा येथे हल्ले झाल्याने हजारो नागरिकांचे घरांचे नुकसान.
-
विमा कंपन्यांनी ४ अब्ज शेकेल (₹९,००० कोटी) पेक्षा जास्त दावे नोंदवले आहेत.
तंत्रज्ञानाचाही कस – पण त्यालाही किंमत आहे
इस्रायलचे Iron Dome, Arrow 3, आणि David’s Sling अत्याधुनिक आहेत, पण त्या प्रत्येक इंटरसेप्टला भारी किंमत मोजावी लागते.
🚀 नवीन प्रयोग – Iron Beam (Laser Defence)
-
प्रति शॉट खर्च फक्त $3,000!
-
पण अद्याप प्रोटोटाइप आणि मर्यादित क्षेत्रात वापर.
जागतिक दबाव आणि आर्थिक परिणाम
📉 GDP प्रभाव:
-
इस्रायलची आर्थिक वाढ ४.३% वरून ३.१% पर्यंत घसरली.
-
टूरिझम, आयटी, कृषी क्षेत्रावर परिणाम.
-
Tel Aviv शेअर बाजारात मोठी घसरण.
🤝 अमेरिका व युरोपकडून आर्थिक मदत:
-
अमेरिका: $४ अब्ज अतिरिक्त युद्ध सहाय्य.
-
युरोप: सुरक्षा साहित्य, तांत्रिक मदत.
इराणची बाजू – कमी खर्च, मोठा परिणाम?
इराणचे मिसाईल व ड्रोन स्वस्त आहेत:
-
ड्रोन (Shahed-136): ₹२५ लाख – ₹४० लाख
-
Cruise Missile: ₹६० लाख – ₹८० लाख
ते इस्रायलवर प्रचंड प्रमाणात डागले जातात, त्यामुळे इस्रायलने अडवलं तरी तो खर्च १० पट जास्त
हल्ला ‘सोपा’, बचाव ‘महाग’, पण तोच जीवनरक्षक
या युद्धातून आपल्याला समजते की:
“युद्धात विजयासाठी शौर्य लागतं, पण अस्तित्वासाठी पैसा लागतो.”
